เมื่อเกิดการบาดเจ็บทันทีจากการเล่นกีฬา เราสามารถใช้การปฐมพยาบาลและเรียงลำดับก่อนหลังอย่างไรนั้น มีหลักในการจำง่ายๆ ดังนี้ จากตัวอักษรภาษาอังกฤษคือ RICE หรือ PRICED ความหมาย ทำตัวอย่าง (How) ทำทำไม (Why)
P=Prevent further injury | ให้หยุดการเล่นกีฬาทันที เพื่อหลีกเลี้ยงการบาดเจ็บป้องกันการบาดเจ็บที่ นำนักกีฬาออกจากสถานที่ ที่จะตามมาอีก(to avoid จะตามมาอีก ที่ได้รับบาดเจ็บ further injury) |
R=Rest the injured part | พักส่วนที่ได้รับบาดเจ็บทันที เพราะการเคลื่อนไหวส่วนที่บาดเจ็บจะทำให้เลือดออกมากขึ้น |
I=Ice | ประคบเย็นบริเวณที่ได้รับ เพื่อลดอาการบวมบาดเจ็บด้วยน้ำแข็ง น้ำเย็น (swelling) การเจ็บปวด ผ้าเย็น หรือน้ำเย็นจาก (pain) กล้ามเนื้อเกร็งตัว น้ำก๊อก (tap) ดีกว่าไม่มีอะไร (muscle spasm) และการอักเสบ (inflammatory response) |
C=Compression | พันกระชับส่วนที่ได้รับ เพื่อป้องกันไม่ให้บาดเจ็บด้วยผ้ายืดหรือ เลือดออกมากขึ้นเป็น ผ้าสำลีผืนใหญ่รองไว้หนาๆ การลดอาการบวม และ โดยรอบก่อน เป็นการประคองส่วนที่ได้รับบาดเจ็บด้วย |
E=Elevation | ยกส่วนที่ได้รับบาดเจ็บนั้น เพื่อให้เลือดไหลเวียน ให้สูงกว่าระดับหัวใจ กลับได้สะดวก เป็นการลดการมีเลือดออก ลดบวม และลดอาการ เจ็บปวด |
D=Diagnosis / Disposal | ส่งพบแพทย์ หรือ เพื่อให้การรักษาพยาบาล สถานพยาบาล ที่ถูกต้องต่อไป |
การประคบเย็นจะใช้เวลาประมาณ 15 – 30 นาที ทุกๆ 2 ชั่วโมง จนอาการบวมไม่เพิ่มขึ้นหรือใช้เวลาประมาณ 48 ชั่วโมง ส่วน compression rest และ elevation นั้นใช้เวลาประมาณ 48 ชั่วโมง ถึง 72 ชั่วโมง การประคบเย็นที่ดีนั้นควรเป็นผ้าขนหนูเย็น (wet towel) หรือน้ำแข็งในถุงพลาสติก(plastic bag) บางคนแพ้น้ำแข็ง(hypersensitivity to ice/cold) ทำให้เกิด allergic reaction และ การเจ็บปวดมากยิ่งขึ้น ดังนั้น จึงควรถามผู้ที่ได้รับบาดเจ็บก่อนเสมอ
การพันกระชับนั้นจะต้องพันให้พอดี ไม่รัดจนแน่นเกินไป ซึ่งสามารถสังเกตได้จากส่วนปลายจากที่พันไว้บวม มีอาการชา ผิวหนังซีด เย็น และเสียความรู้สึกบริเวณส่วนนั้น ถ้าการพันกระชับนั้นแน่นจนเกินไปก็สามารถคลายออกและพันใหม่โดยง่าย การพันกระชับใน 48 ถึง 72 ชั่วโมงแรกจะช่วยให้ลดอาการบวมได้เป็นอย่างดี
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น